Soğan neden göz yaşartır?
University of Illinois Extension’a göre bunun nedeni şudur: Bir soğanı kestiğinizde, hücre duvarları zarar görür ve havaya yüzen propanethial-S-oksit adı verilen bir kükürt bileşiği açığa çıkar. Bu bileşik su (gözyaşı) ile temas ettiğinde sülfürik aside dönüştürülür, bu nedenle batma hissi ve ardından gözyaşı üretir.
Bu durumun nedeni hem soğanın hem de gözün savunma mekanizmaları.
Çünkü soğan, mikroplar ve böceklere karşı biyokimyasal savunma mekanizmasını harekete geçirerek bir enzim salgılıyor (Soğanlar yer altında olgunlaşır ve orada kökleri, yumruları ve soğanları kemirmeyi seven tarla fareleri gibi canlılar yaşar. Soğanlar büyürken aç hayvanlardan korunmak için tasarlanmış bir savunma mekanizması ile donatılmıştır) Bu enzimler, soğandaki sülfidleri parçalayarak sülfür oksite dönüştürüyor. Sülfür oksit ise havada hızla yayılıyor göze ulaştığında göz yaşına neden oluyor. Çünkü, vücut da bir savunma mekanizması olarak gözdeki yabancı maddeleri temizleyebilmek için gözyaşı salgılamaya başlıyor.
Peki, soğan doğrarken gözyaşı dökmemek için ne yapılabilir?
1- Soğanları doğramadan önce 30 dakika soğutun. Ardından, üst kısmı kesin ve kök ucunu sağlam bırakarak dış katmanları soyun. Kök ucu, gözlerinizi yaşartan en yüksek sülfürik bileşik konsantrasyonuna sahiptir. Soğan göz yaşartmasını azaltmak veya ortadan kaldırmak için soğanın kendisindeki sülfürik asit bileşiklerini azaltmak için bu ideal bir yöntemdir. Soğanı soğurnak için kesmeden önce bir kase buzlu suda 30 dakika soğutmayı deneyebilirsiniz.
2- Soğan doğrarken keskin bıçak kullanın. Bıçak ne kadar keskin olursa, soğana o kadar az zarar verilir ve bu havaya karışan bileşiği azaltacaktır.
3- Bazı insanlar soğanı soğuk suya batırarak kesmeyi de tercih eder. Ancak ıslakken yağa atarsanız cızırdayacaklarını unutmayın.
4- Bıçağı ıslatmak da bir çözüm olabilir.
5- Soğan hazırlarken havanın dolaşması için bir vantilatör çalıştırmayı deneyebilirsiniz. Havalandırma sağlayan bir davlumbaz altında çalışmak da yardımcı olabilir.
6- Bir iddia ekmeğin soğan buharını emeceği teorisine dayanarak, keserken ağzınızda bir parça beyaz ekmek bulundurmayı önerir. Bu yöntemin çalışacağına dair bir kanıt yok, ama denemeye değer.
7 Soğan doğrarken gözlerinize dokunmamayı unutmayın. Ve işiniz bittikten sonra ellerinizi iyice yıkadığınızdan emin olun.
Yorumlar